پشتیبانی همه روزه از ساعت 8 الی 24
انتخاب بهترین روش تحقیق اساسی ترین کار برای انجام هر تحقیق است. چنانچه روش تحقیق به درستی انتخاب نشده باشد نه تنها موفقیت آمیز نخواهد بود بلکه نتیجه معتبر و قابل اطمینانی نیز به دست نخواهید آورد. روش تحقیق یا روش پژوهش در واقع شاهراهی است که دستیابی به اهداف تحقیق را برایتان میسر می سازد اگر مسیر به درستی انتخاب شده باشد سریع تر و بهتر می توان به مقصد رسید. با توجه به اهمیت این مقوله، در این مطلب می خواهیم به این موضوع بپردازیم که چطور می توانیم بهترین روش تحقیق را برای نگارش مقالات خود انتخاب کنیم. اگر قصد نوشتن و چاپ مقاله در ژورنال را دارید پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله با گروه گرامرلی امیرکبیر همراه شوید.
انواع روش‌های تحقیق برای نگارش مقاله یا پروژه پایان‌نامه
دو رویکرد کلی برای جمع‌آوری اطلاعات و انجام تحقیق وجود دارد: روش کیفی و کمی. در ادامه هر یک از این روش‌ها را با جزئیات معرفی می‌کنیم.
روش کمی
در این روش، داده‌های جمع‌آوری‌شده عموما به صورت اعداد و نمودار و برای تایید نظریه‌ها و مفروضات بیان می‌شود. این داده‌ها، واقعی هستند و می‌توانند به روش‌های مختلف جمع‌آوری شوند. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- نظرسنجی: نظرسنجی‌ها معمولا شامل مجموعه‌ای از سوالات چندگزینه‌ای هستند که به صورت حضوری، تلفنی یا آنلاین پرسیده می‌شوند. اگر از این روش تحقیق استفاده می‌کنید، بهتر است پیش از آوردن یافته‌ها، اطلاعاتی مانند زمان و مکان انجام نظرسنجی یا مدت زمان پاسخگویی را مطرح کنید. همچنین می‌توانید سایر اطلاعات مربوط به نظرسنجی را ضمیمه کنید تا خواننده به داده‌های جمع‌آوری‌شده اشراف کامل داشته باشد.
- انجام آزمایش: در این روش محقق در یک محیط کنترل‌شده، آزمایش را انجام می‌دهد و داده‌ها را استخراج می‌کند. اطلاعاتی که از این روش به دست می‌آیند، حاصل کنترل و دستکاری متغیرها هستند و برای ایجاد روابط علت و معلولی استفاده می‌شوند. روشن است که در صورت استفاده از این روش تحقیق، اشاره به نحوه طراحی آزمایش، ابزارها، تکنیک‌ها و روش کار الزامی است.
- استفاده از اطلاعات موجود: در برخی پروژه‌های تحقیقاتی، می‌توان از اطلاعات موجود استفاده کرد و این اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرد. اگر به اقتضای شرایط قصد انتخاب این روش را دارید، حتما منبع اطلاعات، معیارهای انتخاب این منبع و نحوه تولید داده‌های اولیه را در اختیار خوانندگان قرار دهید.
- مشاهده: مشاهده، در محیط طبیعی و واقعیِ موضوع تحقیق انجام می‌شود. با این حال توجه داشته باشید که در این روش متغیرها قابل کنترل نیستند.
روش کیفی
این روش برای درک افکار، ایده‌ها و تجربیات افراد و از طریق مصاحبه، مطالعات موردی، تحلیل گفتمان و… انجام می‌شود. به عبارت دیگر، روش کیفی یک نظرسنجی است و برای جمع‌آوری افکار و تجربیات افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به بررسی تکنیک‌های روش کیفی تحقیقی می‌پردازیم.
- مصاحبه: در این روش، محقق سوالاتی را آماده کرده و به صورت شفاهی از مصاحبه‌شوندگان می‌پرسد. اگر برای جمع‌آوری اطلاعات از این روش استفاده می‌کنید، حتما به جزئیاتی از قبیل مکان و شیوه انجام مصاحبه، نحوه پیدا کردن و انتخاب شرکت‌کنندگان، مدت زمان انجام مصاحبه، نحوه ضبط و… اشاره کنید.
- بحث گروهی: جمع‌آوری اطلاعات در خلال بحث گروهی با افراد، یکی از جذاب‌ترین روش‌ها انجام تحقیق است که توسط بسیاری از پژوهشگران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مطالعه موردی: به مطالعه عمیق درباره یک رویداد، سازمان، فرد یا گروه مطالعه موردی گفته می‌شود. در صورت انتخاب این روش، توضیح دهید که منابع را چگونه انتخاب و جمع‌آوری کرده‌اید و چه نوع مطالبی را تجزیه و تحلیل کرده‌اید.
- بررسی آثار سایر محققان: قطعا محققان قبلی درباره موضوع موردنظر شما تحقیق و پژوهش کرده‌اند. لذا با بررسی و مطالعه آثار آن‌ها به اطلاعات خوبی دست خواهید یافت.
خرید اکانت Turnitin/ithenticate – شش ماهه
عواملی که قبل از انتخاب بهترین روش انجام تحقیق برای مطالعه خود باید در نظر بگیرید
ماهیت تحقیق شما
هر تحقیق صرف‌نظر از نوع آن (کیفی، کمی یا ترکیبی)، هدف و رویکرد متفاوتی دارد که به حل سوال آن کمک می‌کند؛ بنابراین، عامل کلیدی برای تصمیم‌گیری اینکه کدام روش تحقیق اتخاذ شود به ماهیت اهداف، اهداف و سؤالات تحقیق شما بستگی دارد.
هنجارهای حوزه تحقیق
انتخاب مناسب روش تحقیق شما همچنین مستلزم بررسی دقیق و در نظر گرفتن رویکردهای مورداستفاده توسط سایر محققان در رشته یا مطالعات با اهداف و مقاصد مشابه است. محققان از همان رشته‌ها اغلب از یک رویکرد روش‌شناختی یا مجموعه‌ای از رویکردها پیروی می‌کنند. درحالی‌که این بدان معنا نیست که باید از گله پیروی کنید، حداقل باید این رویکردها را در نظر بگیرید و شایستگی آن‌ها را به نفع تحقیقات خودارزیابی کنید.
کاربردهای روش
درحالی‌که بیشتر رویکردهای روش‌شناختی ازلحاظ نظری دقیق‌ترین طرح تحقیق را ارائه می‌کنند شانس محدودیت‌هایی که با آن روبرو هستند را نمی‌توان نادیده گرفت. ازاین‌رو، ارزیابی روش تحقیق خود بر اساس عملی بودن آن در شرایط تجربی بسیار مهم‌تر است.
در هنگام انتخاب بهترین روش انجام تحقیق چه مراحلی باید رعایت شود؟
مرحله ۱: اهداف، اهداف و سؤال تحقیق را تعریف کنید.
قبل از نگرانی در مورد استنباط، مهم است که مسیری را به‌سوی نتایج قطعی ترسیم کنید؛ بنابراین، قبل از تصمیم‌گیری در مورد چگونگی تحقیق، ضروری است که به‌وضوح درک کنید که می‌خواهید در مورد چه چیزی تحقیق کنید. مهم‌تر از همه، متغیرهایی را که برای دستیابی به پاسخ سؤال تحقیق باید موردمطالعه قرار گیرند، تعیین کنید. پایبندی به متغیرها شمارا به نتیجه نهایی می‌رساند.
مرحله ۲: ارجاع به تحقیق مرتبط و روش‌شناسی مؤثر مورداستفاده
ازآنجایی‌که روش‌های غیرقابل‌اندازه‌گیری برای انجام تحقیقات وجود دارد، ممکن است همه برای مطالعه شما در نظر گرفته نشوند. علاوه بر این، درصورتی‌که از رویکردی که توسط سایر محققان رشته خود انجام می‌شود، آگاه نباشید، تعیین بهترین روش تحقیق می‌تواند دشوار باشد؛ بنابراین مطالعه ادبیات مربوطه در حوزه پژوهشی خود و سپس ارزیابی روش‌شناسی آن بر اساس امکان‌سنجی و محدودیت‌ها ضروری است.
مرحله ۳: ساختار طرح و یافتن منابع برای انجام تحقیق
درحالی‌که منطقه تحقیق ممکن است یکسان باشد، روش گردآوری داده‌ها ممکن است این‌طور نباشد. برخی ممکن است وقت‌گیر باشند، برخی ممکن است در اینترنت پیدا شوند، برخی دیگر ممکن است نیاز به مطالعه میدانی داشته باشند یا ممکن است گران باشند؛ بنابراین، ضروری است که پس از فکر کردن به این محدودیت‌های جمع‌آوری داده‌ها، تصمیم خود را مبنای تصمیم‌گیری قرار دهید.
مرحله 4: روش تحقیق را با جزئیات بنویسید و آن را مرور کنید
پس از انتخاب یک رویکرد خاص برای انجام تحقیقات خود، باید تمام فعالیت‌ها را یادداشت کنید. باید شامل زمان تقریبی و منابعی باشد که هر مرحله ممکن است طول بکشد. این به درک رویکردی که تحقیق شما اتخاذ می‌کند کمک می‌کند و شمارا برای موانع درراه رسیدن به نتایج قطعی آماده می‌کند.
بهترین روش انجام تحقیق کدام است؟
برای بسیاری از شما ممکن است سوال باشد که از بین این روش ها، بهترین روش تحقیق کدام است. در پاسخ به این سوال میبایست گفت که هر تحقیقی در راستای حل مشکلی انجام می شود. زمانی که شما می خواهید تحقیقی را انجام دهید ابتدا با یک سوال یا فرضیه شروع می شود که در ادامه هدف را شکل می دهند.
فرضیه حدس محقق راجع به نتیجه پژوهش است. البته فرضیه تنها از روی حدس و گمان محقق نیست. بلکه وی ابتدا تحقیقات مشابهی که در این زمینه انجام شده را به دقت مطالعه می کند. سپس با توجه به مساله تحقیق و کارهای مشابه انجام شده فرضیاتی راجع به نتیجه پژوهش خود متصور می شود تا بتوان مشکل را برطرف ساخت.
برای انتخاب روش تحقیق مناسب باید در نظر داشت که لازم است محقق تجزیه و تحلیل هایی را انجام دهد تا بتواند درستی یا نادرستی فرضیات مطرح شده را بسنجد. از این رو باید در نظر بگیرد که فرضیه مطرح شده با چه ابزاری قابل سنجش است. نیازمند داده های عددی است یا غیر عددی؟ جامعه هدف چه افرادی هستند؟ قابلیت گردآوری داده های لازم برای آزمون فرضیه را با انواع ابزارهای گردآوری داده ها مثل پرسشنامه، مصاحبه، تحلیل محتوا و … با هم مقایسه نماید.
مثال در مورد تعیین بهترین روش انجام تحقیق
به عنوان مثال، زمانی که قصد تحلیل آثار نویسنده یا شاعر معروفی را دارد از بین تحلیل محتوا یا توزیع پرسشنامه بین خوانندگان آثار کدام مناسب تر است؟ یقینا تحلیل محتوا یا تحلیل مضمون برای چنین تحقیقی بهتر از ابزارهایی مثل پرسشنامه یا نظرسنجی آنلاین عمل می کند. بنابراین نیازمند روش تحقیق کیفی خواهد بود. و بالعکس زمانی که قصد بررسی دیدگاه دانش آموزان نسبت به عملکرد معلم را دارید نیازمند جمع آوری داده های عددی خواهید بود. پس ابتدا به مساله تحقیق و اهداف و فرضیات خود توجه نمایید تا بتوانید بهترین روش تحقیق را انتخاب کنید.
یکی دیگر از شرایطی که باعث سردرگمی محققان در انتخاب روش تحقیق می شود انتخاب مصاحبه به عنوان ابزار گردآوری داده ها است. از آنجایی که مصاحبه هم در دسته روش تحقیق کیفی و هم در دسته روش تحقیق کمی قرار دارد. محققان بین این دو گزینه دچار سردرگمی می شوند. برای درک انتخاب درست روش تحقیق برای ابزار مصاحبه به نوع سوالات مطرح شده در مصاحبه دقت نمایید. اگر سوالات مطرح شده در مصاحبه از نوع سوال بسته است در دسته تحقیقات کمی جای می گیرد. مصاحبه با سوالات باز مربوط به روش تحقیق کیفی است. در واقع در تحقیقات کیفی تمرکز بیشتر روی درک افکار و تجربیات فرد است به همین دلیل در این نوع مصاحبه از سوالات باز استفاده می کنند. چنانچه قصد دارید هم از سوالات باز و هم از سوالات بسته استفاده کنید روش تحقیق از نوع ترکیبی یا آمیخته خواهد بود.
