صفحه کلید استاندارد فارسی چیست؟

صفحه کلید استاندارد فارسی چیست؟ در ابتدای توضیح این مورد اول از همه باید بدانید منظورمان از صفحه کلید چیست.

منظورمان از صفحه کلید در این مقاله، آن نرم افزاری است که روی سیستم عامل دستگاه شما نصب می شود تا بتوانید حروف مختلف را تایپ کنید.

بنابراین، کیبورد یا همان صفحه کلید فیزیکی لپ تاپ یا کامپیوتر شما با تعامل با نرم افزار صفحه کلید که در این مقاله به اختصار به آن “صفحه کلید” می گوییم باعث تایپ حروف مختلف روی کامپیوتر شما می شود. پس شما با در اختیار داشتن یک صفحه کلید فیزیکی (کیبورد)، به همراه یک نرم افزار صفحه کلید، می توانید کاراکترهای مختلفی را در کامپیوتر خود تایپ کنید.

نرم افزار صفحه کلید در دیگر دستگاه ها مانند موبایل و تبلت ها نیز وجود دارد که معمولا توسط لمس انگشتان دست روی صفحه و به روی کاراکترها عمل تایپ انجام می شود.

این نرم افزار در سیستم عامل های مختلف به روش های مختلف طراحی و نصب شده است و زبان های گوناگون دنیا را در خود جای داده است. یکی از این زبان ها، زبان فارسی است.

اما صفحه کلید استاندارد فارسی، صفحه کلیدی است که مختص زبان فارسی توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران معرفی شده است و چینش حروف و کاراکترها در آن، اندکی با صفحه کلید قدیمی و رایجی که در سیستم عامل ویندوز قرار دارد متفاوت است. برای بررسی استاندارد های صفحه کلید استاندارد فارسی تا پایان مقاله با گروه گرامرلی امیرکبیر همراه باشید.

کیبورد استاندارد فارسی چیست؟

کیبورد استاندارد فارسی، به صفحه کلیدی گفته می شود که در آن چینش و محل قرار گیری حروف به گونه ای تنظیم شده تا فارسی زبانان راحت تر متون فارسی را تایپ نمایند. تفاوت اصلی کیبورد استاندارد فارسی با صفحه کلید عادی قرار گرفتن حرف “پ” در ردیف پایین است. البته در حال حاضر خیلی ها ترجیح می دهند از همان چیدمان قبلی استفاده کنند.

در نظر داشته باشید در صورتی که شما هم با صفحه کلید پیش فرض ویندوز راحت تر تایپ می کنید نیازی به انتقال به کیبورد استاندارد فارسی نیست. و به دلخواه یک چینش صفحه کلید را می توانید برای خود انتخاب کنید. چون در صورتی که شما برای مدت زمانی طولانی با صفحه کلید پیش فرض ویندوز کار کرده باشید انتقال به چیدمان جدید شاید کمی شما را سردرگم کند.

این استاندارد برای اولین بار در سال ۱۳۶۷ پیشنهاد داده شد و در سال ۱۳۷۳ پس از بررسی های انجام شده توسط کمیته ملی استاندارد رایانه ایران، به تصویب رسید. این صفحه کلید تمام حروف فارسی و کاراکترهای مورد نیاز تایپ متون فارسی را پشتیبانی می نماید و به سادگی برای هر رایانه ای می تواند مورد استفاده قرار گیرد. پیش از آنکه به توضیح مراحل نصب این صفحه کلید و ویژگی ها و کاربردهای آن بپردازیم، لازم است بدانید که صفحه کلید ویندوز مایکروسافت چه مشکلاتی داشت، که در این صفحه کلید اصلاح شده است.

دلایل نیاز به صفحه کلید استاندارد فارسی

ما روزانه بسیاری از متن‌ها را به‌صورت مجازی در رایانه یا تلفن همراه خود می‌خوانیم که این متن‌ها معمولاً با استفاده از رایانه نوشته می‌شود. برای استفاده از صفحه‌کلید استاندارد در تلفن همراه هوشمند کار شما آسان‌تر است و اغلب صفحه‌کلید پیش‌فرض تلفنتان به شما امکان دسترسی آسان به تمام حروف و علائم فارسی را می‌دهد.

در رایانه این موضوع متفاوت است و به دلیل بیشتر بودنِ تعداد حروف فارسی نسبت به انگلیسی، فیزیکی‌بودن صفحه‌کلید و نداشتن علائم فارسی روی صفحه‌کلید فیزیکی، معمولاً مشکلاتی در تایپ حروف و علائم فارسی وجود دارد.

طی سال‌های اخیر نرم‌افزارهای جانبی‌ای عرضه شد که کاربر فارسی‌زبان می‌توانست با نصب آن، صفحه‌کلید خود را بهینه کند و یا نحوهٔ عملکرد هر کلید را به‌دلخواه خود تغییر دهد یا به عبارتی، صفحه‌کلید فارسی خود را استاندارد کند.

با نرم‌افزارهای صفحه‌کلید فارسی پیش‌فرض ویندوز روی رایانه‌های قدیمی‌تر، برای تایپ «پ، ژ، ء، ئ، نیم‌فاصله، ویرگول» و بسیاری از نشانه‌ها و حروف فارسی دیگر مشکلات بزرگی وجود داشت و گاهی باید از خیر تایپ بسیاری از حروف می‌گذشتید.

بزرگ‌ترین دلیل وجود این مشکلات و نوشته‌نشدن حروف فارسی روی صفحه‌کلیدهای رایانه‌ها، وجود تحریم‌ها و سفارش‌ندادن مستقیم رایانه از شرکت‌های تولیدکننده است. بسیاری از رایانه‌های موجود در کشور به سفارش کشورهای همسایهٔ عرب‌زبان ساخته و به ایران ارسال می‌شود. به همین دلیل، بین حروف عربی و فارسی روی صفحه‌کلید فیزیکی و مجازی تناقضاتی پیش می‌آید.

چرا باید صفحه‌کلید رایانه را استاندارد کنیم؟

بر خلاف تصور کلی، زبان عربی و فارسی تفاوت‌های بسیاری در نوشتار و تایپ دارند. برخی از تفاوت‌های قبل و بعد از نصب صفحه‌کلید استاندارد فارسی را در ادامه برای شما آورده‌ایم تا به اهمیت ماجرا پی ببرید:

صفحه‌کلید پیش‌فرض قبلی نیم‌فاصله ندارد و تایپ نیم‌فاصله در زبان نوشتاری فارسی کاملاً موردنیاز و الزامی است. در گذشته با تغییراتی در تنظیمات برنامهٔ وُرد، مشکل نیم‌فاصله حل می‌شد اما تایپ نیم‌فاصله فقط در وُرد امکان‌پذیر بود. با استفاده از صفحه‌کلید استاندارد فارسی به‌راحتی نیم‌فاصله را در تمام بخش‌های رایانه تایپ خواهید کرد؛
علامت‌های زبان فارسی با عربی و انگلیسی متفاوت است. مثلاً: علامت سؤال در صفحه‌کلید غیراستاندارد به‌صورت وارونه نوشته می‌شد یا علامت درصد در سمت راست عدد قرار می‌گرفت؛
اعشار ریاضی یکی از مشکلات تایپی در صفحه‌کلید استاندارد است که در گذشته اعشار به‌صورت برعکس یا به‌صورت ویرگول برعکس گذاشته می‌شد؛
نشانهٔ نقل‌قول یا تأکید در زبان فارسی «» با استفاده از این صفحه‌کلید قابل‌تایپ است؛
تایپ ویرگول فارسی با استفاده از کلیدهای Shift+۷ خواهد بود؛‌
برای استفاده از نقطه‌ویرگول می‌توانید از کلیدهای Shift+ ” کمک بگیرید؛
علامت‌های تنوین نصب و رفع و جر با ترکیب شیفت W, E, R تایپ می‌شود: پٌ، پٍ و پً؛
صداهای کوتاه زیر، زبر و پیش یا تایپ فتحه، کسره و ضمه از ترکیب شیفت با حروف T, Y, U به دست می‌آید: بَ، بُ و بِ؛
تایپ اعداد در زبان فارسی با زبان عربی متفاوت است. ۴ عربی با ۴ فارسی از نظر ظاهری فرق دارد. همین‌طور عدد ۶ عربی و ۶ فارسی متفاوت تایپ می‌شوند؛
روی صفحه‌کلید استاندارد، «پ» با استفاده از M نوشته می‌شود؛
در صفحه‌کلید استاندارد فارسی حرف «ژ» با استفاده از کلیدهای Shift + C نوشته می‌شود و دیگر نیاز نیست تا به دنبال این حروف بگردید.

چگونه صفحه کلید استاندارد فارسی را نصب و فعال کنیم؟

ویندوز

مایکروسافت، از ویندوز ۸، پشتیبانی از صفحه کلید استاندارد فارسی را به ویندوز اضافه کرده و در ویندوز ۸ و بالاتر شما بدون نصب بسته‌ی خارجی می‌توانید این صفحه‌کلید را فعال کنید.

وارد کنترل پانل ویندوز شوید و به بخش Language بروید.
اگر زبان فارسی را هنوز اضافه نکرده‌اید، گزینه Add a language را بزنید و زبان فارسی را اضافه کنید.
روی لینک Options در مقابل زبان فارسی کلیک کنید و در پنجره باز شده، Add an input method را کلیک کنید و از لیست باز شده Persian (standard) را انتخاب و Add کنید.
اگر صفحه کلید غیراستاندارد Persian هم روی سیستم شما فعال است، با کلیک بر روی Remove در مقابلش، آن را غیرفعال کنید.

صفحه کلید استاندارد فارسی برای مکینتاش

برای فعال کردن صفحه‌کلید استاندارد فارسی در کامپیوترهای مک:

در منوی اپل، گزینه System Preferences را انتخاب کنید.
گزینه Language & Text را، که با نماد پرچم سازمان ملل مشخص شده، از سطر اول انتخاب کنید.
سربرگ چهارم (Input Sources) را کلیک کنید.
در لیست زبان‌ها، چند گزینه برای فارسی وجود دارند که با نقش پرچم ایران مشخص شده‌اند. صفحه‌کلید Persian ISIRI 2901 که با پرچم ایران مشخص شده‌است را انتخاب کنید.
در سمت راست لیست زبان‌ها، روی گزینهٔ Show input menu in menu bar کلیک کنید. زبان فارسی اکنون از طریق منوی بالای صفحه (سمت راست) قابل انتخاب است.

آیا استفاده از صفحه کلید استاندارد فارسی باعث افزایش سرعت تایپ می‌شود؟

افزایش سرعت تایپ باعث افزایش بازدهی و صرفه‌جویی زمان زیادی از عمر ما خواهد شد. صفحه کلید رایج و صفحه کلید استاندارد مشابهت‌های بسیاری دارند. اما دو کاراکتر پر استفاده «پ» و نیم‌فاصله، در صفحه‌کلید استاندارد موقعیت بسیار مناسب‌تری دارند، بنابراین، می‌توان پیش‌بینی کرد که کسی که با به تایپ با صفحه‌کلید استاندارد فارسی عادت کرده، از فردی هم‌سطح خود که با صفحه‌کلید رایج تایپ می‌کند، اندکی سریع‌تر باشد.

جمع‌بندی

با استفاده از این آموزش به‌راحتی می‌توانید از صفحه‌کلید استاندارد فارسی استفاده کنید و سرعت خود را در تایپ زبان فارسی افزایش دهید. علاوه بر این، دیگر برای چاپ نوشتهٔ خود، به مشکل نمی‌خورید. حروف تایپ‌شده با این صفحه‌کلید در همهٔ رایانه‌ها به یک شکل نمایش داده می‌شوند.

لطفاً برای یکسان‌سازی و جلوگیری از مشکلات مختلف در هنگام تایپ در ادارات و بین ارگان‌های مختلف، روی رایانه‌تان از صفحه‌کلید فارسی استفاده کنید.