انتخاب موضوع مقاله در واقع بعد از انتخاب موضوع برای تحقیق و ایده پردازی رخ می دهد که نقطه شروع هر پژوهش و تحقیق است. گرچه تا انتهای کار ممکن است عنوان مقاله تغییر کند اما هر پژوهشگر در ابتدای کار خود با این چالش رو به رو است که چه ایده ای را به برای پژوهش جدید خود انتخاب نماید که هم قابلیت انجام خوبی داشته باشد و هم بتواند مقاله منتج از آن را در مجله مناسبی منتشر کند.
زیرا همین انتخاب موضوع برای تحقیق است که کلیت کار را تا انتهای آن یعنی انتخاب موضوع مقاله تعیین می نماید. از همین رو انتخاب موضوع مقاله و قبل از آن انتخاب بهترین موضوع برای تحقیق علمی یکی از مهمترین گام های پژوهش، تحقیق، پروپوزال نویسی و مقاله نویسی است.
در این مقاله میخواهیم به شما در مورد راهنمای انتخاب موضوع برای تحقیق و پژوهش بگوییم، اینکه چگونه می توان برای یک تحقیق ایده پردازی کرد و سپس آن را تبدیل به یک عنوان مشخص برای پروپوزال، مقاله و یا طرح پژوهشی نمود. با گروه گرامرلی امیرکبیر همراه باشید.
چگونه انتخاب موضوع برای تحقیق علمی را درست انجام دهیم؟
مسیر یک پروژه پژوهشی اجمالا به شرح رو به رو است. پژوهشگر ابتدا پس از انتخاب موضوع برای پژوهش، پروپوزالی می نویسد و پس از دریافت مجوز های لازم آن را اجرایی می نماید. سپس نتایج یافته های خود را جمع آوری و تجزیه و تحلیل می نماید. در نهایت ماحصل تمام این موارد را در مقاله خود منتشر می کند.
در طول این مسیر از ابتدای امر پژوهشگر پیرامون همان موضوعی که در ابتدا انتخاب کرده است به کار و تحقیق می پردازد و مقاله خود را نیز درباره آن می نویسد. این راه نشان می دهد که انتخاب موضوع برای پژوهش همچون بذری برای یک درخت پژوهشی است.
نحوه انتخاب موضوع مقاله
1- حوزه مطالعاتی خود را مشخص کنید
اولین مرحله برای اینکه بدانید چگونه موضوع تحقیق انتخاب کنیم؟ این است که حوزه مطالعاتی خود را مشخص کنید. تا ببینید چه موضوعی برای شما مناسب است. بهتر است چیزی را پیدا کنید که به آن علاقه دارید. بهتر است مشخص کنید به چه حوزه ای در رشته خود علاقه دارید، مثلا اگر در رشته مهندسی مکانیک تحصیل می کنید، بین جامدات، سیالات و ساخت و تولید به کدام یک علاقه دارید. سپس در مورد حوزه مطالعاتی خود عنوان دلخواه انتخاب کنید.
2- ماهیت موضوع تحقیق خود را مشخص کنید
ماهیت موضوع به شما کمک می کند که بتوانید مسیر تحقیق خود را ترسیم کنید. وقتی بدانید چه موضوعی مد نظر شماست، دیگر سردرگم نمی شوید و بهترین تحقیق را ارائه می دهید. در ابتدای انجام تحقیق بهتر است مشخص کنید که آیا می خواهید موضوعتان کاربردی باشد یا صرفا به یک موضوع بنیادی بسنده می کنید.
3- علاقه خود را مبنای انتخاب موضوع تحقیق قرار دهید
برای انجام تحقیق دانشجویی در تمامی رشته ها و مقاطع تحصیلی باید علاقه خود را در اولویت قرار دهید. علاقه باعث می شود در جهت رسیدن به اهداف خود تلاش کنید. گاها موضوعات سخت باعث می شوند که بسیاری از دانشجویان در اواسط مسیر خسته شوند و دیگر ادامه ندهند. اما اگر علاقه داشته باشید تا انتهای مسیر تلاش خواهید کرد و تحقیق خود را به سرانجام خواهید رساند. پس اگر می خواهید بدانید که چگونه موضوع تحقیق انتخاب کنید علاقه را در اولویت قرار دهید.
4- موضوعات مختلف را لیست کنید
وقتی که حوزه مطالعاتی، ماهیت و علاقه خود را مشخص کردید، می توانید عناوین را انتخاب کنید. سعی کنید یک لیست از موضوعات مختلف انتخاب کنید و بین آنها عنوانی را برگزینید که جذاب و منحصر به فرد باشد. تمامی موضوعات در یک رساتا باشند تا دچار سردرگمی نشوید. برای انتخاب موضوع تحقیق سراغ منابع معتبر لاتین بروید تا دیدتان باز شود. از انتخاب کردن موضوعات سخت و پیچیده پرهیز کنید. کلمات کلیدی موضوع تحقیق را به نحوی انتخاب کنید که در هنگام جستجو کردن در دسترس باشند. توجه کنید که به هیچ وجه طول عنوان تحقیق خود را بلند انتخاب نکنید.
5- منابع موضوع تحقیق را بررسی کنید
برا انجام تحقیق دانشجویی حرفه ای، لازم است قبل از اینکه موضوع را پیدا کنید، از گسترده بودن منابع آن آگاهی داشته باشید. منابع موضوع تحقیق شما باید آنقدر وسیع و در دسترس باشد که شما بتوانید از آنها الگو بگیرید. هرگز موضوعی را انتخاب نکنید که منبع موثق نداشته باشد. منابع فقط مقالات ژورنال های معتبر محسوب می شوند. نحوه انجام رفرنس دهی متن اصول استاندارد دارد که باید همیشه رعایت کنید.
6- ضرورت و اهمیت انتخاب موضوع چیست؟
در این قسمت باید مشخص کنید که عنوانی که انتخاب کرده اید چه اهمیتی دارد؟ در چه موقعیت و جایگاهی ارزشمند است؟ باید مشخص کنید چه ضرورتی دارد که بر روی این موضوع تحقیق انجام شود؟ با انجام این تحقیق چه مشکلی حل می شود؟ آیا می توان تحقیق را مبانی انجام سمینار ارشد و یا پروپوزال ارشد دانست.
7- بررسی پیشینه تحقیق داخلی و خارجی
برای اینکه یک تحقیق حرفه ای داشته باشید لازم است بدانید در گذشته چه پژوهش هایی در مورد موضوع تحقیق شما انجام شده است. فقط به پژوهش های داخلی اکتفا نکنید و حتما از پژوهش های خارجی برای پیشبرد اهداف خود کمک بگیرید. با رجوع به پیشینه تحقیقات به راحتی می توانید یک تحقیق جذاب تهیه کنید. پژوهش های گذشته باعث می شود محدودیت ها و چالش های موضوع خود را دریافت کنید و در جهت رفع آن اقدام نمایید.
8- اهداف تحقیق را بیان کنید
برای اینکه بدانید چگونه موضوع تحقیق انتخاب کنیم؟ باید اهداف تحقیق را مشخص کنید. اهداف پژوهش به خوبی مشخص می کنند که تحقیق به دنبال چه چیزی است. در انتها، تحقیق دانشجویی با توجه به هدف اصلی، نتیجه گیری شود. اگر هدف تحقیق مشخص نشود، نمی توان به یک نتیجه گیری مدون دست یافت. پس توصیه اکید می شود قبل از اینکه موضوع تحقیق را مشخص کنید، حتما اهداف تحقیق را تعیین کنید.
9- عنوان جدید و منحصر به فرد انتخاب کنید
در این مرحله به راحتی شما می توانید یک موضوع جذاب و جدید انتخاب کنید. تمامی مراحل را به ترتیب پشت سر بگذارید. عنوان را به نحوی انتخاب کنید که منبع وسیع داشته باشد. برای اینکه بدانید چگونه موضوع تحقیق انتخاب کنید از بین لیست عنوان ها، موضوعی که بیشترین کاربرد و نوآوری را دارد انتخاب کنید. از انتخاب موضوعات تکراری خودداری کنید.
جلوگیری از سرقت علمی در مقالات با کمک Turnitin/ithenticate
سرقت علمی یکی از مشکلات جدی در دنیای علمی است که باعث میشود اعتماد به انگیزههای پژوهشی و علمی ضعیف شود. سرقت علمی به معنای استفاده از ایدهها، مفاهیم یا نتایج تحقیقات دیگران بدون اجازه و بدون ارجاع به منبع است. این موضوع به شدت مخالفان علمی است و در بسیاری از کشورها، این رفتار توسط قوانین محافظت از حقوق مولفان و مالکیت فکری تنها محکوم شده است. به منظور جلوگیری از این مشکل، ابزارهای ضد سرقت علمی ایجاد شدهاند که به محققان کمک میکنند تا مقالات خود را از نظر سرقت علمی بررسی کنند.
Turnitin و iThenticate دو ابزار معروف هستند که بحث سرقت علمی را در مقالات مورد بررسی قرار میدهند. این ابزارها با استفاده از یک پایگاه داده بزرگ، مقالات و اسناد علمی را بررسی میکنند و اگر تشابهی در متن یافت شود، آن را به محقق اعلام میکنند. این ابزارها با استفاده از الگوریتمهای پیچیده و تجزیه و تحلیل متن، قادر به شناسایی تشابههای معنایی و غیرمعنایی در مقالات هستند و به این ترتیب، محققان را از این مشکلات آگاه میکنند. همچنین، این ابزارها امکان ارائه گزارشات دقیق در مورد تشابههای یافت شده را فراهم میکنند که به محققان کمک میکند تا مشکلات را بررسی و تصحیح کنند.