همه ما میدانیم کنفرانس چیست و چرا برگزار میشود. کنفرانس محفلی برای ارائه دستاوردهای علمی، معرفی محصولات یا خدمات و تبادل نظر درباره آنها هستند. معمولاً، نام کنفرانس عنوان دیگری را نیز در کنار خود دارد: مقالات کنفرانسی. مقاله کنفرانسی، طبیعتاً، ابزار انتقال یافتهها است. اما ساختار و چارچوب مقاله کنفرانسی چگونه است؟ هر مقاله کنفرانسی متشکل از چند صفحه و چه بخشهایی است. در این مطالب، هر آنچه باید در باره مقاله کنفرانسی و ساختار آن بدانید برایتان خواهیم گفت. با گروه گرامرلی باشید!
مقاله کنفرانسی چیست؟
برای یک محقق، ارائه در یک همایش که پژوهشگران دیگر حضور دارند، یک فرصت عالی محسوب میشود. در چنین جمعی، میتوانید کار خود را معرفی کنید، از آزمایش ایدههای جدید صحبت کنید و بازخوردهای ارزشمند بگیرید؛ در نهایت این موضوع به بالاتر رفتن جایگاه حرفهای شما کمک میکند.
برای اینکه بتوانید در چنین کنفرانسهایی ارائه داشته باشید، باید از قبل یک مقاله همایشی بنویسید و آن را برای بررسی بفرستید. در صورتی که مقاله شما تایید شود، میتوانید ارائه شفاهی خود را داشته باشید.
معمولاً بعد از ارائه شفاهی، یک جلسه پرسش و پاسخ برگزار میشود و شما باید به سوالات شنودنگان پاسخ دهید؛ هدف شما در این ارائه این است که جلسه به شکلی هدایت کنید که در بخش پرسش و پاسخ، بازخوردهای مثبت و مفیدی درباره کارتان بگیرید.
مقالات کنفرانسی تنها به شکل یک ارائه شفاهی نخواهند بود؛ ممکن است به شکل یک جلسه پرسش و پاسخ برگزار شود و یا به صورت پوستر.
ارائه شفاهی: محقق، در مقابل افراد، حاضر شده و در مدت زمان ۲۰ دقیقهای، محتوای خود را توضح دهد. بعد از ارائه در مدت زمانی محدودتر، شنوندگان میتوانند سوالات خود را بپرسند.
ارائه پوستر: محقق باید مقاله را به شکل یک پوستر طراحی و در کنفرانس ارائه دهند.
روش نوشتن مقاله کنفرانسی
نوشتن مقاله کنفرانسی و انتشار آن، فرآیند راحتتر و سریعتری نسبت به چاپ مقاله در مجلات علمی دارد و در بیشتر موارد، این نوع مقالات بهسرعت بررسی و در صورت داشتن کیفیت استاندارد پذیرش میشوند تا در تاریخ برگزاری کنفرانس آماده ارائه باشند، اما در نگارش این نوع مقالات نیز اصول و استانداردهای مشخصی تدوین شده که رعایت آنها ضروری و مهم است.
یکی از مهمترین مشخصات مقالات کنفرانسی نو بودن موضوع یا دیدگاه نویسندگان آن است. ارائه مطالب تکراری و قدیمی مناسب این موقعیت نیست. تاکید میکنیم که بهروز بودن دادههای مقاله و آگاهی پژوهشگر از آخرین یافتههای علمی و فناوری در مورد موضوع تحقیقش و موضوع کنفرانس از اهمیت بسیاری برخوردار است.
همچنین نویسندگان این نوع مقالات باید در زمان محدودی که به آنها اختصاص داده میشود، به طور خلاصه، ساده، شفاف و کاملا منسجم و مرتب و البته با تمرکز بر موضوع اصلی کنفرانس مطالب خود را ارائه دهند و از شرح مباحث طولانی در قالب جملات بلند و استدلالهای پیچیده و سخت بپرهیزند.
در کنفرانسها و همایشها شیوهنامهای برای نویسندگان مقالات منتشر میشود که معمولا شامل دستورالعملهایی درباره حجم مطالب، یعنی حداکثر تعداد صفحات که به طور معمول نباید بیش از ده صفحه باشد، یا تعداد کلمات متن، نوع فونت متن و اندازه آن، صفحهبندی و تعداد ستونهای مطالب، شیوه نوشتن منابع و نوع فایل ارسالی (Word یا Latex) است و اغلب در وبسایت همایش نیز در دسترس عموم قرار میگیرد.
رعایت قالب در نظر گرفتهشده کنفرانس بسیار مهم است و در پذیرش مقالات بسیار تاثیرگذار است. رعایت قوانین مربوط به حجم مطالب نیز برای زمانبندی برگزاری همایش بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین نویسندگان باید تمام قوانین کنفرانسها را با دقت مطالعه و به طور کامل رعایت کنند.
یادآوری میکنیم که نگارش مقالات کنفرانسی نیز همانند سایر مقالات علمی باید در قالب ساختار استانداردش باشد و همانطور که میدانید، مقاله استاندارد شامل بخشهای اصلی زیر میشود:
عنوان، چکیده، مقدمه، روششناسی، نتایج، بحث و نتیجهگیری و در پایان مقاله نیز منابع آن عنوان میشود.
دقت کنید که ممکن است در شیوهنامه برخی کنفرانسها تغییراتی در چینش این قسمتها خواسته شده باشد، اما این چارچوب کلی اغلب مشترک است.
نکته مهم بعدی، ویرایش مقاله است؛ مرحلهای اساسی و ظریف که در تمام انواع مقالات و اسناد علمی باید در نظر گرفته شود. ویرایش چه از نظر ساختاری و چه از نظر ادبی و نگارشی از اصول مهمی است که در ارتقای کیفیت مقالات بسیار اثرگذار است.
ساختار مقاله کنفرانسی معمولاً چگونه است؟
ساختار مقالات کنفرانسی معمولاً از اجزای مشخصی تشکیل میشود. این اجزا عبارتند از:
- چکیده: بخش اول مقاله کنفرانسی است که یافتههای تحقیق را بهطور خلاصه معرفی میکند. میتوانید نکات اصلی تحقیق مانند هدف تحقیق، روشهای مورد استفاده، یافتهها و نتیجهگیری تحقیق را در چکیده قرار دهید.
- بررسی اجمالی و بیان مسئله: شامل نمایی کلی از موضوع تحقیق را میشود و مسئلهای را که از طریق بررسی پیشینه شناسایی کردهاید نشان میدهد. در این بخش، باید شکاف بین وضعیت ایدهآل و موجود را برجسته کنید.
- روش پیشنهادی: این بخش باید جزئیات مختصری در مورد روشهای پیشنهادی، مفروضات و کارهای پژوهشیتان ارائه کند. برای بیان بهتر، میتوانید از آمار و ارقام استفاده کنید.
- تجزیه و تحلیل و نتایج: این بخش شامل تجزیه و تحلیل مختصری از دادهها و نتایج آزمونها است.
- نتیجهگیری و منابع: این بخش شامل نتیجهگیری تحقیق و توصیههایی برای تحقیقات بیشتر است. همچنین، در این قسمت، باید همه مراجع را در نیز بهدرستی ذکر کنید.
نکاتی برای نوشتن یک مقاله کنفرانسی خوب
- سبک نوشتاری مناسبی انتخاب کنید: نوع بیان در نوشتار خیلی مهم است. سعی کنید جملات ساده و اثرگذار انتخاب کنید.
- کمگوی و گُزیدهگوی باشید: مقاله کنفرانسی یک رسانه شفاهی است. مخاطبان مقالهای متمرکز بر جان کلام پژوهش را بهتر درک میکند.
- سؤالات تحقیق را واضح بنویسید: سؤالات تحقیق در مقاله کنفرانسی، تا حد زیادی، بار طرح مسئله را به دوش میکشند.
- متناسب با محورهای کلیدی کنفرانس پیش بروید: الزامات تعیین شده را دقیقاً رعایت کنید تا شانس پذیرش مقاله را افزایش دهید.
چرا مقاله کنفرانسی مهم است؟
برای ارزیابیهایی نظیر مصاحبههای دکترا مقالات کنفرانسی، در مقایسه با مقالههای مجلات علمی، ضریب کمتری دارند. این موضوع شاید مقاله کنفرانسی را کماهمیتتر از سایر مقالات جلوه دهد، اما درحقیقت، مقالات کنفرانسی مزایایی مختص به خود را دارند. در ادامه، به برخی از مهمترین مزایای مقالات کنفرانسی اشاره خواهیم کرد:
- فرصت تعامل با جامعه علمی: کنفرانسها فرصت آشنایی با افراد فعال در حوزههای تخصصی مورد علاقهتان را فراهم میکنند. یک مقاله کنفرانسی میتواند بهانهای برای آغاز یک همکاری علمی چندجانبه و طولانیمدت باشد.
- آگاهی از موضوعات لبه فناوری: در کنفرانسها غالباً آخرین یافتههای دانشی در قالب مقالات کنفرانسی عرضه میشوند. آگاهی از چنین یافتههایی باعث میشود بینشی وسیعتری در مورد حوزههای پژوهشی مورد علاقهمان به دست بیاوریم.
- فرصتی برای چاپ مقاله کنفرانسی در مجلات معتبر علمی: برخی کنفرانسها این فرصتی را فراهم میکنند تا مقالات برتر در مجلات معتبر علمی به چاپ برسند. چنین فرصتی قطعاً بر اعتبار کار پژوهشیتان میافزاید.
- فرصتی برای دیده شدن: معمولاً کنفرانسها از طریق پلتفرمهای مختلفی، اعم از وبسایت، شبکههای اجتماعی، ایمیل و حتی بازتوئیت موضوعات، در سطح وسیعی از جامعه علمی منتشر میشوند. چنین فرصتی برای نشر آثار علمی قطعاً در انتشار مقاله از طریق مجله فراهم نیست.
نحوه ارسال مقاله به کنفرانس چگونه است؟
درباره این مبحث هم در بخشهای قبل به شکل مختصر صحبت شد اما دقیقتر این روند به این صورت است که باید بعد از آگاهی از برگزاری یک کنفرانس و رجوع به سایتشان برای کسب اطلاعات درباره شرکت در آن، ضربالاجل یا deadline ارسال مقاله به کنفرانس را بدانید. یعنی لازم است متوجه شوید که مهلت ارسال مقالات تا چه زمانی است.
بعد از این آگاهی، اقدام به تولید مقاله خود کنید و آن را با معیارها و براساس چارچوبهایی که از سوی سایت کنفرانس اعلام میشود، آماده کنید. بعد از اتمام فرایند آمادهسازی مقاله کنفرانسی، لازم است تا اثر خود را در اختیار داوران و دبیران کنفرانس قرار بدهید و در اصطلاح، آن را سابمیت (submit) کنید.
معمولا یک تا دو ماه طول میکشد تا داوران به نتیجهگیری درباره هر اثر برسند و نتیجه نهایی را به کنفرانس اعلام کنند. بعد از این مدت، شما متوجه خواهید شد که اثرتان در کنفرانس پذیرفته شده یا خیر. ارسال مقالات هم که از طریق وبسایت یا ارسال مقاله به ایمیل رسمی کنفرانس صورت میگیرد.
چاپ مقاله کنفرانسی چه امتیازی دارد؟
شرکت در کنفرانسهای داخلی و خارجی میتواند روی پربارشدن رزومه اثرگذار باشد.
برای مثال، دانشجویانی که قصد شرکت در مصاحبههای دکتری را دارند باید بدانند که امتیازاتی برای داشتن مقالات کنفرانسی برایشان در نظر گرفته میشود. از آنجا که قوانین در سالهای مختلف، متنوع است و دستخوش تغییرات میشود، دقیقا نمیتوان گفت که داشتن هر مقاله کنفرانسی چند امتیاز دارد اما باید بدانید که این مقالات ارزش نسبتا خوبی دارند.
اگر مقالهتان در کنفرانسی خارجی شرکت داده شود، ارزش و امتیاز آن از موارد داخلی بیشتر خواهد بود. البته امتیازی که مقالات کنفرانسی برایتان به همراه میآورند از مقالات ژورنالی کمتر است. ولی چند مقاله کنفرانسی در جایی مانند مصاحبه دکتری میتواند ارزشی معادل یک مقاله ژورنالی به همراه داشته باشد.