کد ارکید (ORCID) چیست؟

شاید برای شما هم پیش آماده باشد که وقتی مقاله خود را به یک ژورنال معتبر خارجی سابمیت می‌کنید، از شما پرسیده می‌شود که ارکید ORCID نویسنده مقاله چیست؟ اگر نمی‌دانید که ORCID چیست و چگونه شناسه ارکید برای خود تهیه کنید، این پست از گروه گرامرلی امیرکبیر را مطالعه کنید.

کد ارکید (ORCID) چیست؟

اصطلاح کد ارکید مخفف عبارت “Open Researcher & Contributor ID” است که به معنای« شناسه آزاد نویسندگان و پژوهشگران» می باشد. این کد 16 رقمی یک کد کاملا منحصربفرد و یکتاست که تحت نظارت سازمانی با همین نام قرار دارد. سازمان ارکید در واقع یک سازمان غیرانتفاعی محسوب می شود که تحت حمایت کمیته ای متشکل از ناشران سراسر جهان، سازمان های تحقیقاتی و سایر ذینفعان می باشد. کد 16 رقمی “ORCID” به نویسندگان، دانشجویان و محققانی که در سایت این شرکت ثبت نام کرده اند اختصاص داده می شود.

دریافت این کد ارکید (ORCID) کاملا رایگان است و در حال حاضر برای دریافت آن نیازی به پرداخت هیچ نوع هزینه ای ندارید. البته ممکن است در آینده این روال تغییر کند.  برای ساختن کد، ثبت نام در سایت ارکید (www.orcid.org) لازم است. بعد از ثبت نام، کد ارکید  به شما ارسال می شود.

مزایا و کاربرد کد ارکید (ORCID) چیست؟

هدف از ارائه کد ارکید این است که هر محققی در هر جای دنیا را بتوان تنها با یک کد شناسایی کرد. این کد روند ارسال و بررسی رزومه محققان را آسان تر می سازد. به جای اینکه ساعت ها وقت بگذارید و سابقه تحقیقاتی و کاری خود را برای دیگران توضیح دهید یا بخواهید نمونه مقالات خود را برای آنان ارسال نمایید کافیست از یک کد 16 رقمی به نام ارکید استفاده کنید.

ارکید (ORCID) باعث می شود رزومه حرفه ای تری داشته باشید و به عنوان یک نویسنده حرفه ای شناخته شوید.

کد ارکید سالیانه توسط بیش از 7.6 میلیون محقق مورد استفاده قرار می گیرد. البته این رقم در حال افزایش می باشد. ارکید این امکان را برای نویسندگان، ویراستاران و اساتید فراهم می سازد که رزومه معتبری بسازند. اطلاعاتی که در ارکید ثبت می شود بسیار دقیق می باشد و قابل پیگیری است. در واقع ارکید بخش مهمی از اکوسیستم ارتباطات علمی است که بدون داشتن این کد نویسندگان نمی توانند از مزایای زیر بهره مند شوند:

شناخت بهتر محقق با کد ارکید

زمانی که محققان از شناسه های احراز هویت شده ارکید استفاده می کنند باعث می شود تا رزومه تحصیلی، شغلی و تحقیقاتی آنها راحت تر توسط داوران ژورنال بررسی شود. در نتیجه اطلاعات آنها نه تنها معتبرتر به نظر می رسد بلکه می توان جزئیات بیشتری را در در رابطه با سوابق خود در آن درج نمود.

شانس بیشتر برای انتخاب

داشتن رزومه کامل تر باعث می شود که روند داوری و بازنگری مقالات شما آسان تر انجام شود. بعلاوه، با یک جستجوی ساده از طریق کد ارکید (ORCID)  می توان اطلاعات تحقیق نویسنده ها در هر پایگاهی را بدست آورد.

بهبود روند دریافت تسهیلات مالی

ارکید همانند پل رابطی بین محقق و انجمن های علمی عمل می کنند. بدین ترتیب تامین کنندگان مالی می توانند به راحتی به اطلاعات محققان دسترسی داشته باشند. در نتیجه روند دریافت تسهیلات مالی برای محققان سریع تر خواهد شد.

تخصیص داوری همتا با ارکید (ORCID)

برای اینکه یک فرد بتواند عضو هیئت تحریریه ژورنالی شود بوسیله کد ارکید سوابق وی بررسی می گردد. همچنین، برای بخش داوری همتا یا داوری دقیق “Peer Review” که جهت بازنگری دقیق مقالات توسط کارشناسان همان رشته انجام می شود از کد ارکید استفاده می کنند. با کد ارکید (ORCID) داوران می توانند مشارکت های فرد را بررسی کنند. این مشارکت ها می تواند شامل ارزیابی مقالات ژورنالی، کتب، کنفرانس ها، سوابق شغلی و … باشد.

افزایش اعتبار

به جای رزومه شخصی و سابقه کار می توان این کد را به هر نوع سازمان دولتی یا خصوصی ارائه نمود. در نتیجه آنها می توانند به راحتی سوابق تحصیلی و پژوهشی فرد را بررسی نمایند. بعلاوه، داشتن شناسه “ORCID” مانع از قضاوت اشتباه به خاطر تشابهات اسمی محققان می شود.

هویت پایدار با ارکید (ORCID)

ارکید (ORDID) یک رجیستری ارکید آزاد و مستقل به شمار می رود که به صورت رایگان در دسترس محققان قرار داده شده است. به کمک این رجیستری هر فرد می تواند یک هویت پایدار برای خود داشته باشد که همانند کد ملی یا شماره مالیاتی است. با به اشتراک گذاری این کد می توان به راحتی داده های خود را با دیگران به اشتراک گذاشت.

امکان اتصال به پایگاه های مختلف

یکی از مهمترین کاربردهای کد ارکید (ORCID) این است که در پایگاه های مهمی مثل ISI به رسمیت شناخته می شود. در نتیجه شما می توانید به راحتی کد ارکید خود را به این پایگاه ها وصل کنید.
همچنین شما می توانید با ساخت لینک خودکار این امکان را فراهم سازید که سازمان های معتبر بتوانند سوابق تحقیقاتی شما را بررسی کنند. یا امکان درج اطلاعات در رزومه ارکید خود را برایشان فراهم سازید. با این کار می توانید به جای اینکه وقتتان را صرف درج اطلاعات تحقیق در رزومه خود نمایید وقت بیشتری برای انجام تحقیقات خود بگذارید.

راهنمای ثبت شناسه ارکید (ORCID)

نویسندگانی که دارای این کد می باشند ، می توانند پروفایل مربوط به مقالات ، تحقیقات ، گرانت های اخذ شده و اختراعات انجام شده را در اختیار مراکز پژوهشی و دانشگاه ها قرار دهند. بر اساس دستور العمل مرکز تامین منابع الکترونیک  و ارتقای مجلات ، از  سال 95 ، اساتید هیئت علمی موظف به داشتن کد ارکید می باشند. برای ثبت شناسه ارکید (ORCID) ، میتوانید وارد سایت http://www.orcid.org  شده ، طی سه مرحله اطلاعات خواسته شده را وارد کنید و کد 16 رقمی را دریافت نمایید.

معرفی سایت ارکید (ORCID)

جهت استفاده از سایت ارکید (ORCID) ، می توانید بدون عضویت ، کد کاربرانی را که عضو این سامانه هستند به صورت لاتین نوشته و به جستجوی نام آنها بپردازید. اما جهت کسب اطلاعات یا ایجاد کد ارکید برای خود ، نیاز به ثبت نام دارید. در صورت داشتن کد ارکید نیز می توانید نام کاربری و رمز عبورتان را وارد کنید و گزینه Sign In را وارد نماید.
در بخش زیر می توانید کارهای پژوهشی خود را بارگذاری نموده و پروفایل خود را ادیت نمایید. با این کار دسترسی افراد را به صفحه خود تعریف می کنید. در سمت چپ صفحه ، نام و نام خانوادگی به همراه کد ارکید شما در این بخش قابل رویت می باشد.
از طریق گزینه inbox ، می توانید پیام هایی که از سایر نویسندگان برای شما ارسال شده است را رویت نمائید. همچنین اگر به دنبال دریافت کد ارکید برای یک موسسه یا سازمان پژوهشی هستید ، می توانید در این فهرست ، اطلاعات مربوطه و نحوه دریافت کد را مطالعه نمایید.

نکته : در صورتیکه به هرگونه راهنمایی و نحوه کار با وب سایت نیاز داشته باشید ، می توانید یکی از گزینه های زیر را انتخاب نموده و پس از اتمام کار گزینه Sign Out را انتخاب نمایید.

سخن پایانی

کد ارکید (ORDID) یک کد همتا و منحصر بفرد است که ارزش زیادی در جامعه علمی دارد. با این کد می توان هر محققی را حتی در آن سوی مرزها تنها با یک کد ارکید شناسایی کرد. امروزه هویت هر محققی در گرو این کد می باشد. “ORCID” از ایجاد هویت جعلی جلوگیری می کند. بعلاوه، محققان پیش از چاپ مقاله در ژورنال علاوه بر ویرایش نیتیو مقاله خود باید کد ارکید نیز دریافت نمایند. زیرا هر کد ارکیدی تنها مختص به یک نفر است.