درصد مجاز سرقت ادبی مقاله چقدر است؟

درصد مجاز سرقت ادبی مقاله چقدر است؟ سرقت‌کردن حرکت ناشایستی است. خاص اینکه به دستاوردها و تلاش‌های علمی و تخصصی فردی دیگر باشد. در این هیچ‌گونه شک و شبهه‌ای نیست. اما ماجرا از این قرار است که گاهی در دنیای مقاله‌نویسی حرفه‌ای و علمی، این ماجرا یعنی سرقت ادبی به‌طور ناخواسته رخ می‌دهد.

سرقت ادبی یا پلاجیاریسم از آن مشکلات گسترده‌ای است که در دنیای ژورنال‌های علمی و میان نویسندگان مقالات تخصصی و پژوهشگران بسیار رخ می‌دهد.

برخی از افراد به ویژه دانشجویان هستند که بنا به دلایل مختلف از جمله ضعف در توانمندی نگارش مقاله‌ کامل و صحیح، دست به دست‌برد زدن به آثار دیگران می‌زنند. تکلیف این دسته از افراد کاملا مشخص است و بی‌هیچ بحثی می‌توان گفت که به سرقت ادبی در واضح‌ترین شکل ممکن مشغولند.

اما ماجرا زمانی پیچیده می‌شود که حرکت ناخواسته‌ای از سوی نویسنده‌ای در یک مقاله در شمار مصادیق سرقت ادبی قرار می‌گیرد. اینجاست که باید دست به دامان راه‌کارهای مختلف رفع سرقت ادبی شد و کاری برای نجات مقاله خود از بهتان سرقت کرد.

اجازه بدهید که اصلا به تعریف سرقت ادبی به شکلی دقیق‌تر بپردازیم تا مشخص شود که این عنوان چه موقع و چطور رخ می‌دهد. سپس درباره ابعاد مختلف آن مثلا راه‌کارهای رفعش و درصد مجاز سرقت ادبی در مقالات هم خواهیم گفت با گروه گرامرلی همراه باشید.

سرقت ادبی چیست؟

اولین سوالی که میخواهیم پاسخ بدهیم این است که سرقت ادبی اصلا چیست؟ سرقت ادبی یا سرقت علمی موضوعی می باشد که بصورت آگاهانه و یا نا آگاهانه از ایده ها، پروژها، نظرات، نوشتار ها و یا دستاورد های دیگران که برای مقاله خود زحمت کشیدن به اسم خود و بدون اجازه از صاحب اصلی اثر را ثبت می کنند. اجازه بدهید راحت تر برایتان توضیح دهم که مطلب کاملا براتون جا بیفتد. فرض بفرمایید شما در حال نوشتن مقاله خود هستید، مسلما با توجه به آنکه ما بومی انگلیسی نیستیم نمیتوانیم به اندازه انگلیسی زبان ها متون خوب و مورد توجه بنویسیم.

بنابراین، قسمت هایی از مقالات دیگران را در مقاله هایمان کپی میکنیم و از آنها استفاده میکنیم. این کپی کردن میتواند شامل دو جمله و یا حتی 4 کلمه پشت سرهم باشد. به صورت کلی شما اجازه این کار را ندارید و شما باید متن را بازنویسی یا پارافریز کنید. اگر شما اینکار را انجام نداده باشید، یعنی شما در حال دزدی از متن دیگران هستید و ژورنال ها این اجازه را به شما نمیدهند که متون دزدی شده را در ژورنالشان چاپ کنید. همین !

درصد مجاز سرقت ادبی چقدر است؟

 حتما می‌دانید که دنیای سرقت ادبی بسیار وسیع است و گاهی به شکل ناخواسته هم اسیر اتهام سرقت خواهید شد. بنابراین، آگاهی از اینکه درصد مجاز سرقت ادبی و میزان شباهت‌های یک متن و مقاله با متن و مقاله‌ای دیگر چقدر است، برایتان ضرورت دارد.

واقعیت این است که سرقت‌کردن به‌طور کلی، کاملا مذموم است. اما مجلات و بسترهای علمی پژوهشی با علم به اینکه گاهی، ذکر ایده‌ها و نقل‌قول‌های علمی پیشین در مقاله‌ای جدید ضروری است و امکان دارد که شبهه سرقت پیش آید، ارفاق‌هایی را در این زمینه در نظر می‌گیرند.

بنا به اینکه مقاله‌تان را به چه نشریه‌ای می‌فرستید، باید منتظر نگاه‌شان به مقوله سرقت ادبی باشید. یعنی اینکه چند درصد از تشابه در یک متن از سوی ویراستاران، مدیران و سردبیران مجله‌ای علمی و معتبر قابل‌قبول و مجاز باشد، قانون خاصی ندارد و در واقع، موضوعی است که هر نشریه برای خود تعیین می‌کند.

مثلا ممکن است که نشریه‌ای علمی وجود ۵ درصد تشابه محتویات یک مقاله با مقالات دیگر را مجاز بداند. اما نشریه‌ای دیگر تا ۲۰ درصد تشابه را هم سرقت ادبی نداند.

البته نمی‌توان سرقت ادبی را با اعداد و ارقام مشخص کرد. مثلا ۵درصد کوچک‌تر از ۲۰ درصد است. خب! شاید به نظر آید که مقاله‌ای با ۵ درصد شباهت به مقاله‌ای دیگر دارای جرم و سرقت ادبی اندک‌تری نسبت به مقاله‌ای با ۲۰درصد تشابه است.

اما ماجرا از این قرار است که اعداد و ارقام در اینجا چندان راه‌گشا نیستند. شاید آن تشابه ۵درصدی از عمق بیشتری برخوردار است. مثلا کپی‌-پیست‌کردن بخشی از نوشته مقاله‌ای دیگر که موجب شکل‌گیری تشابه ۵درصدی یک مقاله می‌شود، اصلا قابل‌قبول نخواهد بود و باعث ریجکت‌شدن سریع مقاله خواهد شد. حال آنکه شاید، تشابه ۲۰ درصدی محتویات یک مقاله با مقاله‌ای دیگر، با بازگرداندن مقاله به صاحب اثر از سوی ویراستاران و ویرایش کار جبران شود. مثلا شاید این ۲۰درصد تشابه با استناددهی درست به مقالات دیگر و ذکر صحیح منابع و مراجع رفع شود.

بسیاری از مجلات معتبر بین‌المللی در سطح isi از نرم‌افزارهایی برای بررسی سرقت ادبی بهره می‌برند. آي‌تنتیکیت (iThenticate) نمونه‌ای از این نرم‌افزارهاست که می‌تواند درصد تشابه محتویات مقالات را با مقالات دیگر بسنجد و مشخص کند.

نرم‌افزار مذکور می‌تواند بنا به پایگاه داده قوی و وسیعی که در خود دارد و در آن تقریبا تمام مقالات علمی منتشرشده در مجلات معتبر بین‌المللی وجود دارند به شما درباره شباهت‌های موجود در یک مقاله با مقالات دیگر بگوید.

این نرم‌افزار هم به صورت درصدی و ماشین‌وار از شباهت‌ها خواهد گفت. بنابراین، لازم است تا ویراستاران و داوران مجلات معتبر بعد از استفاده از چنین برنامه‌ای، حتما نگاه شخصی و حرفه‌ای خود را هم برای بررسی هر اثر اعمال کنند

نحوه رفع سرقت ادبی چیست؟

برای اینکه اسیر اتهام سرقت ادبی نشوید، باید تلاشتان را به‌کار بگیرید تا از روش‌های مختلف رفع سرقت ادبی مطلع باشید. از ساده‌ترین کارهایی که برای رفع سرقت ادبی می‌توانید انجام بدهید، توجه به ارجاع‌دهی مقالات است.

یعنی چه؟ زمانی که از دستاوردها و نتایج مقالات و تحقیقات پیشین برای پیش‌برد کارتان بهره می‌برید باید به آنها ارجاع بدهید. روش‌های مختلف و استانداردی برای ارجاع‌دهی وجود دارد که بنا به نشریه‌ای که برای ارسال مقاله‌تان در نظر می‌گیرید باید از آنها استفاده کنید. مثلا ارجاع‌دهی  APAیا MLA   از روش‌هایی هستند که باید بلد باشید.

ذکر منابع و مآخذ هم می‌تواند در رفع سرقت ادبی به شما کمک کند. اگر منابع و مراجعی که در متن مقاله استفاده می‌کنید به‌درستی در انتهای کار عنوان شوند، دیگر برچسب سرقت به شما نمی‌خورد. پس حتما به دستورات هر مجله علمی برای رعایت استانداردهایشان در زمینه ذکر منابع و مآخذ توجه داشته باشید.

آوردن نقل‌قول از مقالات دیگر در متن‌تان هم مجاز است. اما این روش رفع سرقت ادبی معمولا از سوی بسیاری از نشریات پذیرفتنی نیست و حکم پلاجیاریسم را دارد. پس بهتر است در صورت استفاده از این روش برای رفع سرقت ادبی از تکنیک پارافریز استفاده کنید.

معتبرترین نرم افزار برای بررسی سرقت ادبی مقاله کدام است؟

نرم افزار یا وبسایت های متعددی وجود دارند که در زمینه بررسی سرقت ادبی در حال فعالیت هستند. یکی از بهترین وبسایت های انلاین بررسی سرقت ادبی، سایت iThenticate می باشد.
منابع مورد استفادهiThenticate  برای بررسی میزان مشابهت شامل  بیش از 60 میلیارد صفحات وب و  105 میلیون آیتم های محتوایی، از جمله 49 میلیون اثر منتشر شده از انتشارات علمی که عضو Cross Check هستند، می گردد.
در حال حاضر کلیه ژورنال های پایگاه های IEEE،Wiley ، Nature، Springer،Elsevier  و… از این سرویس استفاده می کنند. در واقع می توان گفت ملاک و معیار درصد تشابه برای اکثر مجلات معتبر همان خروجی نشان داده شده توسط نرم افزار آیتنتیکیت است.

چرا نرم افزارهای بررسی سرقت ادبی رایگان استفاده نکنیم؟

• نرم افزارهای رایگان بررسی سرقت ادبی معمولا دیتابیس ضعیفی دارند. بنابراین درصد کشف سرقت علمی پایینی دارند.
• نرم افزار های رایگان بررسی سرقت علمی به فول تکست مجلات و مقالات علمی دسترسی ندارند.
• نرم افزاری های رایگان بررسی سرقت ادبی، فایل مقاله شما را ذخیره سازی می کنند. احتمال سرقت مقاله شما نیز وجود دارد